Глаголы славянского происхождения
Приложение 6.2
Настоящее время
טשע'פּע|ן (трогать) |
ראַ'טעװע|ן (спасать) |
אוגאָ'ד(ז)יע|ן (угождать) |
лицо |
Единственное число |
איך טשע'פּע |
איך ראַ'טעװע |
איך אוגאָ'ד(ז)יע |
1-ое (я) |
דו טשע'פּעסט |
דו ראַ'טעװעסט |
דו אוגאָ'ד(ז)יעסט |
2-ое (ты) |
ער (זי, עס) טשע'פּעט |
ער (זי, עס) ראַ'טעװעט |
ער (זי, עס) אוגאָ'ד(ז)יעט |
3-ье (он, она, оно) |
Множественное лицо |
מיר טשע'פּען |
מיר ראַ'טעװען |
מיר אוגאָ'ד(ז)יען |
1-ое (мы) |
איר טשע'פּעט |
איר ראַ'טעװעט |
איר אוגאָ'ד(ז)יעט |
2-ое (вы) |
זײ טשע'פּען |
זײ ראַ'טעװען |
זײ אוגאָ'ד(ז)יען |
3-ье (они) |
Прошедшее (простое) время
טשע'פּע|ן (трогать) |
ראַ'טעװע|ן (спасать) |
אוגאָ'ד(ז)יע|ן (угождать) |
лицо |
Единственное число |
איך האָב געטשע'פּעט |
איך האָב געראַ'טעװעט |
איך האָב אוגאָ'ד(ז)יעט |
1-ое (я) |
דו האָסט געטשע'פּעט |
דו האָסט געראַ'טעװעט |
דו האָסט אוגאָ'ד(ז)יעט |
2-ое (ты) |
ער (זי, עס) האָט געטשע'פּעט |
ער (זי, עס) האָט געראַ'טעװעט |
ער (זי, עס) אוגאָ'ד(ז)יעט |
3-ье (он, она, оно) |
Множественное лицо |
מיר האָבן געטשע'פּעט |
מיר האָבן געראַ'טעװעט |
מיר האָבן אוגאָ'ד(ז)יעט |
1-ое (мы) |
איר האָט געטשע'פּעט |
איר האָט געראַ'טעװעט |
איר האָט אוגאָ'ד(ז)יעט |
2-ое (вы) |
זײ האָבן געטשע'פּעט |
זײ האָבן געראַ'טעװעט |
זײ האָבן אוגאָ'ד(ז)יעט |
3-ье (они) |
Предпрошедшее время
טשע'פּע|ן (трогать) |
ראַ'טעװע|ן (спасать) |
אוגאָ'ד(ז)יע|ן (угождать) |
лицо |
Единственное число |
איך האָב געהאַ'ט געטשע'פּעט |
איך האָב געהאַ'ט געראַ'טעװעט |
איך האָב געהאַ'ט אוגאָ'ד(ז)יעט |
1-ое (я) |
דו האָסט געהאַ'ט געטשע'פּעט |
דו האָסט געהאַ'ט געראַ'טעװעט |
דו האָסט געהאַ'ט אוגאָ'ד(ז)יעט |
2-ое (ты) |
ער (זי, עס) האָט געהאַ'ט געטשע'פּעט |
ער (זי, עס) האָט געהאַ'ט געראַ'טעװעט |
ער (זי, עס) האָט געהאַ'ט אוגאָ'ד(ז)יעט |
3-ье (он, она, оно) |
Множественное лицо |
מיר האָבן געהאַ'ט געטשע'פּעט |
מיר האָבן געהאַ'ט געראַ'טעװעט |
מיר האָבן געהאַ'ט אוגאָ'ד(ז)יעט |
1-ое (мы) |
איר האָט געהאַ'ט געטשע'פּעט |
איר האָט געהאַ'ט געראַ'טעװעט |
איר האָט געהאַ'ט אוגאָ'ד(ז)יעט |
2-ое (вы) |
זײ האָבן געהאַ'ט געטשע'פּעט |
זײ האָבן געהאַ'ט געראַ'טעװעט |
זײ האָבן געהאַ'ט אוגאָ'ד(ז)יעט |
3-ье (они) |
Условное наклонение. Тип I
טשע'פּע|ן (трогать) |
ראַ'טעװע|ן (спасать) |
אוגאָ'ד(ז)יע|ן (угождать) |
лицо |
Единственное число |
איך װאָלט געטשע'פּעט |
איך װאָלט געראַ'טעװעט |
איך װאָלט אוגאָ'ד(ז)יעט |
1-ое (я) |
דו װאָלסט געטשע'פּעט |
דו װאָלסט געראַ'טעװעט |
דו װאָלסט אוגאָ'ד(ז)יעט |
2-ое (ты) |
ער (זי, עס) װאָלט געטשע'פּעט |
ער (זי, עס) װאָלט געראַ'טעװעט |
ער (זי, עס) װאָלט אוגאָ'ד(ז)יעט |
3-ье (он, она, оно) |
Множественное лицо |
מיר װאָלטן געטשע'פּעט |
מיר װאָלטן געראַ'טעװעט |
מיר װאָלטן אוגאָ'ד(ז)יעט |
1-ое (мы) |
איר װאָלט געטשע'פּעט |
איר װאָלט געראַ'טעװעט |
איר װאָלט אוגאָ'ד(ז)יעט |
2-ое (вы) |
זײ װאָלטן געטשע'פּעט |
זײ װאָלטן געראַ'טעװעט |
זײ װאָלטן אוגאָ'ד(ז)יעט |
3-ье (они) |
Сослагательное наклонение*
טשע'פּע|ן (трогать) |
ראַ'טעװע|ן (спасать) |
אוגאָ'ד(ז)יע|ן (угождать) |
лицо |
Единственное число |
איך װאָלט געװע'זט [געװע'סט] טשע'פּען |
איך װאָלט געװע'זט [געװע'סט] ראַ'טעװען |
איך װאָלט געװע'זט [געװע'סט] אוגאָ'ד(ז)יען |
1-ое (я) |
דו װאָלסט געװע'זט [געװע'סט] טשע'פּען |
דו װאָלסט געװע'זט [געװע'סט] ראַ'טעװען |
דו װאָלסט געװע'זט [געװע'סט] אוגאָ'ד(ז)יען |
2-ое (ты) |
ער (זי, עס) װאָלט געװע'זט [געװע'סט] טשע'פּען |
ער (זי, עס) װאָלט געװע'זט [געװע'סט] ראַ'טעװען |
ער (זי, עס) װאָלט געװע'זט [געװע'סט] אוגאָ'ד(ז)יען |
3-ье (он, она, оно) |
Множественное лицо |
מיר װאָלטן געװע'זט [געװע'סט] טשע'פּען |
מיר װאָלטן געװע'זט [געװע'סט] ראַ'טעװען |
מיר װאָלטן געװע'זט [געװע'סט] אוגאָ'ד(ז)יען |
1-ое (мы) |
איר װאָלט געװע'זט [געװע'סט] טשע'פּען |
איר װאָלט געװע'זט [געװע'סט] ראַ'טעװען |
איר װאָלט געװע'זט [געװע'סט] אוגאָ'ד(ז)יען |
2-ое (вы) |
זײ װאָלטן געװע'זט [געװע'סט] טשע'פּען |
זײ װאָלטן געװע'זט [געװע'סט] ראַ'טעװען |
זײ װאָלטן געװע'זט [געװע'סט] אוגאָ'ד(ז)יען |
3-ье (они) |
* – используется крайне редко. Используется для образования сослагательного наклонения. На русский язык можно перевести, как «Если бы я + форма 3-его лица прошедшего времени глагола, что…». В разговорном языке вместо этой формы наклонения, в основном, используется условное наклонение.
Условное наклонение. Тип II**
טשע'פּע|ן (трогать) |
ראַ'טעװע|ן (спасать) |
אוגאָ'ד(ז)יע|ן (угождать) |
лицо |
Единственное число |
איך װאָלט געהאַט געטשע'פּעט |
איך װאָלט געהאַט געראַ'טעװעט |
איך װאָלט געהאַט אוגאָ'ד(ז)יעט |
1-ое (я) |
דו װאָלט געהאַט געטשע'פּעט |
דו װאָלסט געהאַט געראַ'טעװעט |
דו װאָלסט געהאַט אוגאָ'ד(ז)יעט |
2-ое (ты) |
ער (זי, עס) װאָלט געהאַט געטשע'פּעט |
ער (זי, עס) װאָלט געהאַט געראַ'טעװעט |
ער (זי, עס) װאָלט געהאַט אוגאָ'ד(ז)יעט |
3-ье (он, она, оно) |
Множественное лицо |
מיר װאָלטן געהאַט געטשע'פּעט |
מיר װאָלטן געהאַט געראַ'טעװעט |
מיר װאָלטן געהאַט אוגאָ'ד(ז)יעט |
1-ое (мы) |
איר װאָלט געהאַט געטשע'פּעט |
איר װאָלט געהאַט געראַ'טעװעט |
איר װאָלט געהאַט אוגאָ'ד(ז)יעט |
2-ое (вы) |
זײ װאָלטן געהאַט געטשע'פּעט |
זײ װאָלטן געהאַט געראַ'טעװעט |
זײ װאָלטן געהאַט אוגאָ'ד(ז)יעט |
3-ье (они) |
** – используется крайне редко. Используется для образования условного наклонения прошедшего времени. На русский язык можно перевести, как «я + глагол (форма 3-ье лицо прошедшего времени) бы». В литературном языке вместо этой формы наклонения, в основном, используется предпрошедшее время.
Многократное прошедшее время
טשע'פּע|ן (трогать) |
ראַ'טעװע|ן (спасать) |
אוגאָ'ד(ז)יע|ן (угождать) |
лицо |
Единственное число |
איך פֿלעג טשעפּען |
איך פֿלעג ראַ'טעװען |
איך פֿלעג אוגאָ'ד(ז)יען |
1-ое (я) |
דו פֿלעגסט טשעפּען |
דו פֿלעגסט ראַ'טעװען |
דו פֿלעגסט אוגאָ'ד(ז)יען |
2-ое (ты) |
ער (זי, עס) פֿלעג(ט) טשעפּען |
ער (זי, עס) פֿלעג(ט) ראַ'טעװען |
ער (זי, עס) פֿלעג(ט) אוגאָ'ד(ז)יען |
3-ье (он, она, оно) |
Множественное лицо |
מיר פֿלעגן טשעפּען |
מיר פֿלעגן ראַ'טעװען |
מיר פֿלעגן אוגאָ'ד(ז)יען |
1-ое (мы) |
איר פֿלעג(ט) טשעפּען |
איר פֿלעג(ט) ראַ'טעװען |
איר פֿלעג(ט) אוגאָ'ד(ז)יען |
2-ое (вы) |
זײ פֿלעגן טשעפּען |
זײ פֿלעגן ראַ'טעװען |
זײ פֿלעגן אוגאָ'ד(ז)יען |
3-ье (они) |
Будущее (простое) время
טשע'פּע|ן (трогать) |
ראַ'טעװע|ן (спасать) |
אוגאָ'ד(ז)יע|ן (угождать) |
лицо |
Единственное число |
איך װעל טשע'פּען |
איך װעל ראַ'טעװען |
איך װעל אוגאָ'ד(ז)יען |
1-ое (я) |
דו װעסט טשע'פּען |
דו װעסט ראַ'טעװען |
דו װעסט אוגאָ'ד(ז)יען |
2-ое (ты) |
ער (זי, עס) װעט טשע'פּען |
ער (זי, עס) װעט ראַ'טעװען |
ער (זי, עס) װעט אוגאָ'ד(ז)יען |
3-ье (он, она, оно) |
Множественное лицо |
מיר װעלן טשע'פּען |
מיר װעלן ראַ'טעװען |
מיר װעלן אוגאָ'ד(ז)יען |
1-ое (мы) |
איר װעט טשע'פּען |
איר װעט ראַ'טעװען |
איר װעט אוגאָ'ד(ז)יען |
2-ое (вы) |
זײ װעלן טשע'פּען |
זײ װעלן ראַ'טעװען |
זײ װעלן אוגאָ'ד(ז)יען |
3-ье (они) |
Предбудущее время
טשע'פּע|ן (трогать) |
ראַ'טעװע|ן (спасать) |
אוגאָ'ד(ז)יע|ן (угождать) |
лицо |
Единственное число |
איך װעל האָבן געטשע'פּעט |
איך װעל האָבן געראַ'טעװעט |
איך װעל האָבן אוגאָ'ד(ז)יעט |
1-ое (я) |
דו װעסט האָבן געטשע'פּעט |
דו װעסט האָבן געראַ'טעװעט |
דו װעסט האָבן אוגאָ'ד(ז)יעט |
2-ое (ты) |
ער (זי, עס) װעט האָבן געטשע'פּעט |
ער (זי, עס) װעט האָבן געראַ'טעװעט |
ער (זי, עס) װעט האָבן אוגאָ'ד(ז)יעט |
3-ье (он, она, оно) |
Множественное лицо |
מיר װעלן האָבן געטשע'פּעט |
מיר װעלן האָבן געראַ'טעװעט |
מיר װעלן האָבן אוגאָ'ד(ז)יעט |
1-ое (мы) |
איר װעט האָבן געטשע'פּעט |
איר װעט האָבן געראַ'טעװעט |
איר װעט האָבן אוגאָ'ד(ז)יעט |
2-ое (вы) |
זײ װעלן האָבן געטשע'פּעט |
זײ װעלן האָבן געראַ'טעװעט |
זײ װעלן האָבן אוגאָ'ד(ז)יעט |
3-ье (они) |
Повелительное наклонение
В идиш повелительное наклонение образуется:
а) – с помощью глагольной основы
טשע'פּע|ן (трогать) |
ראַ'טעװע|ן (спасать) |
אוגאָ'ד(ז)יע|ן (угождать) |
лицо |
Единственное число |
טשע'פּע! |
ראַ'טעװע! |
אוגאָ'ד(ז)יע! |
2-ое (ты) |
Множественное лицо |
טשע'פּעט! |
ראַ'טעװעט! |
אוגאָ'ד(ז)יעט! |
2-ое (вы) |
б) – с помощью вспомогательного глагола לאָזן или זאָלן для образования 3-его лица повелительного наклонения в ед. ч. и мн. ч. На русский язык можно перевести, как «Пусть он + инфинитив глагола»
טשע'פּע|ן (трогать) |
ראַ'טעװע|ן (спасать) |
אוגאָ'ד(ז)יע|ן (угождать) |
лицо |
Единственное число |
לאָז [זאָל] ער טשע'פּען! |
לאָז [זאָל] ער ראַ'טעװען! |
לאָז [זאָל] ער אוגאָ'ד(ז)יען! |
3-ье (он, она, оно) |
Множественное лицо |
לאָזן [זאָלן] זײ טשע'פּען |
לאָזן [זאָלן] זײ ראַ'טעװען! |
לאָזן [זאָלן] זײ אוגאָ'ד(ז)יען! |
3-ье (они) |
в) – с помощью לאָ'מיך и לאָ'מיר для образования побудительной формы повелительного наклонения. На русский язык можно перевести, как «Давай(те)-ка + инфинитив глагола»
טשע'פּע|ן (трогать) |
ראַ'טעװע|ן (спасать) |
אוגאָ'ד(ז)יע|ן (угождать) |
лицо |
Единственное число |
לאָ'מיך טשע'פּען! |
לאָ'מיך ראַ'טעװען! |
לאָ'מיך אוגאָ'ד(ז)יען! |
1-ое (я) |
Множественное лицо |
לאָ'מיר טשע'פּען! |
לאָ'מיר ראַ'טעװען! |
לאָ'מיר אוגאָ'ד(ז)יען! |
1-ое (мы) |